از مراسمی است که در بعضی شهرستانها و بلاد شیعی و توسط برخی از عزاداران امامحسین«ع»اجرا میشود و در تاسی به مجروح و شهید شدن سید الشهدا«ع»و شهیدانکربلا و بعنوان اظهار آمادگی برای خون دادن و سر باختن در راه امام حسین«ع»انجاممیدهند.صبح زود عاشورا،با پوشیدن لباس سفید و بلندی همچون کفن،بصورت دستهجمعی قمه بر سر میزنند و خون از سر بر صورت و لباس سفید جاری میشود.بعضیهم برای قمه زنی نذر میکنند،برخی هم چنین نذری را در باره کودکان خردسال انجاممیدهند و بر سر آنان تیغ میزنند،در حدی که از محل آن خون جاری گردد.قمه زنی نیز،مثل زنجیر زنی و شبیه خوانی و...از دیر باز مورد اختلاف نظر علما وپیروان و مقلدین آنان بوده و به استفتا و افتاء مبنی بر جواز یا عدم جواز آن میپرداختهاند. این مراسم،از نظر شرعی پایه و مبنای دینی ندارد و صرفا روی علاقه شیعیان به ابا عبد اللهالحسین«ع»انجام میگیرد. فقها نیز آن را در صورتی که ضرری نداشته باشد،مجازمیدانند.برخی از فقها نیز به خاطر تاثیر نامطلوب آن بر افکار دیگران و موجب وهنمذهب بودن،آن را ممنوع دانستهاند.البته شرایط زمانی در این مساله بیتاثیر نیست. امامخمینی«ره»در پاسخ به استفتایی که در سالهای اول پیروزی انقلاب اسلامی در این زمینهاز ایشان شده بود،فرمودند: «در وضع موجود،قمه نزنند...» آیة الله خامنهای نیز در دیداربا روحانیون،در آستانه ایام عاشورا(سال 1373 شمسی)در ضمن بیانات مبسوطی درخرافه زدایی از عزاداری سید الشهدا«ع» فرمودند:«قمه زدن هم از آن کارهای خلافاست...این یک کار غلطی است که عدهای قمهها را بگیرند و بر سر خود بزنند و خونبریزند...کجای این کار،حرکت عزاداری است؟ این جعلی است.اینها چیزهایی است کهاز دین نیست...».آن را بدعت،خلاف و خرافه دانستند.و در پاسخ به نامه امام جمعهاردبیل،نوشتند:امروز این ضرر بسیار بزرگ و شکننده است و لذا قمه زدن علنی و همراهبا تظاهر،حرام و ممنوع. (1) علمای دیگر نیز در تایید موضع و سخن رهبر انقلاب،آن راموجب وهن مذهب و نامشروع دانستند. (2) البته این احساس مذهبی و عواطف دینی که سبب میشود به عشق حسین«ع»چنینکارهایی کنند،باید در مسیر صحیح هدایتشود و مورد بهرهبرداری قرار گیرد تا شور وانگیزه جهاد و شهادت بیافریند.بعلاوه،آنان که به خاطر حسین«ع»حاضرند خون بدهند،چه بهتر که خون خویش را به درمانگاهها و مراکز انتقال خون اهدا کنند یا با تاسیس بانکخون،از فداکاران و ایثارگران داوطلب،در روز عاشورا خون گرفته شود و نگهداریگردد،تا از این طریق،جان انسانهای بسیاری که نیازمند خونند،نجات یابد.گر چه اینکار،شاید مثل قمه زنی،تامین کننده احساس عاطفی فرد نباشد،ولی قطعا رضایتخداوندو پسند سید الشهدا«ع»را بیشتر در پی دارد.کاش روزی صدقه دادن خون نیز،مثل صدقهو کمک مالی و لباس و غذا و... مرسوم گردد و با قصد قربت انجام گیرد. کی گفتحسین،برسرخویش بزن؟ باتیغ،به فرق خویشتن نیش بزن تیغی که زنی برسرخود،ای غافل برفرق ستمگران بدکیش بزن پینوشتها 1-در تاریخ 7 محرم 1415،22 خرداد 1373. 2-مجموعه سخنان ایشان واستفتاها وجوابها درجزوهای به نام«پیرامون عزاداری عاشورا»در 71 صفحه درمحرم1415 ازسوی دفترتبلیغات اسلامی چاپ شد. منبع:فرهنگ عاشورا،استادبزرگوارحجه الاسلام والمسلمین جوادمحدثی،سایت حوزه علمیه :http://www.hawzah.net/Hawzah/Articles/Articles.aspx?id=4145 |